Grafika przedstawiająca dane z bazy VAERS, prezentujące znacznie wyższą niż w poprzednich latach liczbę zgonów, rzekomo wywołaną szczepieniami przeciwko COVID-19, nie zawiera  kilku zasadniczych w tym kontekście informacji. Do bazy VAERS informację o niepożądanych odczynach poszczepiennych może bowiem zgłosić każdy, a system zawiera informacje niezweryfikowane pod kątem przyczynowo-skutkowym.

W ostatnim czasie na Twitterze można było zaobserwować grafikę, przedstawiającą dane pochodzące z bazy VAERS (tj. systemu zgłaszania niepożądanych odczynów poszczepiennych), które informowały o znacznym wzroście liczby zgonów, zgłaszanych do VAERS. Dane informują o dramatycznym względem poprzednich lat wzroście liczby zgonów w 2021 r. Informacja ta, według udostępniających ma stanowić sygnał ostrzegawczy w kontekście powszechnej akcji szczepień przeciwko COVID-19 przeprowadzanej w Polsce.

Screen/Twitter

Zasadniczą kwestią dla interpretacji danych pochodzących z bazy VAERS jest wyjaśnienie, na jakich zasadach funkcjonuje baza. W kontekście tych zasad jasne staje się, że statystyka pochodząca z bazy nie jest samoistnym wyznacznikiem bezpieczeństwa określonego rodzaju szczepionki.  

Baza VAERS to zbiór informacji o niepożądanych odczynach poszczepiennych (NOP). Każdy może zgłosić do systemu informację o wystąpieniu NOP. Jak podaje portal szczepienia.pzh.gov.pl, większość zgłoszeń pochodzi od producentów szczepionek oraz od świadczeniodawców. Należy także zwrócić uwagę, iż na stronie VAERS można znaleźć informacje o niepożądanych skutkach przyjęcia szczepionki, które nie zostały zweryfikowane pod kątem przyczynowo-skutkowym.

Jak wskazują autorzy bazy VAERS, nie jest ona przeznaczona do określenia, czy to szczepionka odpowiada za powstały problem zdrowotny, może natomiast dostarczyć informacji, wymagających dodatkowej pracy i oceny w celu dalszej weryfikacji bezpieczeństwa szczepionki.

https://vaers.hhs.gov/about.html

Ponadto, jak informuje Reuters, do 29 marca VAERS otrzymało 2509 zgłoszeń zgonów, wśród osób, które otrzymały szczepionkę przeciwko COVID-19. Jednakże po weryfikacji informacji klinicznych takich jak akty zgonów, dokumentacji z sekcji zwłok oraz dokumentacji klinicznej, CDC (Centers for Disease Control and Prevention) nie znalazło żadnych dowodów na to, że szczepienia przyczyniły się do zgonów pacjentów.  

Istotną informacją jest także fakt, iż szczepionkę najpierw otrzymały osoby najbardziej narażone ze względów zdrowotnych, obciążone różnymi schorzeniami, która to okoliczność również mogła wpłynąć na wysoki wskaźnik zgonów.

Jakkolwiek więc system uniemożliwia ukrywanie zdarzeń niepożądanych podczas akcji masowych szczepień, to stwarza również pewne pole do potencjalnych nadużyć. Informacje z bazy VAERS nie mogą więc służyć jako dowód na zwiększoną liczbę zgonów, będącą rezultatem szczepień przeciwko COVID-19.

Źródła:

https://www.reuters.com/article/factcheck-vaers-deaths-idUSL1N2LV0NY

https://abcnews.go.com/Health/americans-governments-vaers-database-analysis/story?id=77196039

https://vaers.hhs.gov/about.html

https://szczepienia.pzh.gov.pl/faq/jak-nalezy-interpretowac-dane-o-nop-z-bazy-vaers/