W mediach społecznościowych rozpowszechniono wstrząsającą informację o historycznej współpracy firm Pfizer i Bayer z niemieckimi obozami koncentracyjnymi. Informacja zawiera jednak fake newsa, bowiem amerykańska firma Pfizer nie była zaangażowana w zbrodnicze nazistowskie eksperymenty, a jej pierwszy oddział w Europie powstał w Belgii, kilka lat po zakończeniu wojny.
W ostatnim czasie w mediach społecznościowych pojawiła się grafika informująca o mrocznej przeszłości firm zaangażowanych w produkcję szczepionki przeciwko COVID-19. W treści grafiki wskazano, iż w czasie II wojny światowej firmy Pfizer i Bayer uczestniczyły w eksperymentach przeprowadzanych na więźniach niemieckich obozów koncentracyjnych. Przekaz został wzmocniony sugestywnie dobranymi fotografiami.
Screen/ Facebook
Odnosząc się do twierdzeń zamieszczonych w poście, należy wskazać, iż nieprawdziwe są oskarżenia pod adresem amerykańskiej firmy Pfizer- współproducenta pierwszej i powszechnie stosowanej obecnie szczepionki przeciwko COVID-19. Jak ustalił portal AFP w rozmowie z Kierownikiem Centrum Badań Muzeum Auschwitz-Birkenau dr. Piotrem Setkiewiczem, firma Pfizer nie była powiązana ani z obozem Auschwitz, ani z żadnymi innymi obozami koncentracyjnymi. O firmie brak jest jakiejkolwiek wzmianki zarówno na stronie internetowej muzeum, jak również na stronie „Holocaust Encyclopedia” prowadzonej przez United States Holocaust Memorial Museum.
Pfizer jest amerykańskim koncernem farmaceutycznym, utworzonym w 1849 r. w Nowym Jorku przez Charlesa Pfizera- Amerykanina niemieckiego pochodzenia. Początkowo firma zajmowała się produkcją chemikaliów. Po sukcesie, jakim było wyprodukowanie penicyliny, spółka poszukiwała nowych antybiotyków i wówczas (tj. około roku 1950) nastąpiła transformacja spółki z zajmującej się produkcją chemikaliów na farmaceutyczną. W czasie II wojny światowej Pfizer nie miał swojego przedstawicielstwa w Niemczech ani w żadnym innym europejskim państwie. Pierwszą fabrykę na kontynencie forma otworzyła w latach 50 w Belgii. Mimo iż oskarżenia takie nie pojawiają się w treści fake newsa, warto podkreślić, iż związków z obozami koncentracyjnymi nie mógł mieć także niemiecki partner Pfizera tj. firma BioNTech. Powstała bowiem dopiero w 2008 r. Wskazane fakty wykluczają więc jakiekolwiek oskarżenia o zbrodniczą przeszłość wskazanych podmiotów. Brak zatem w tym kontekście podstaw dla antyszczepionkowej narracji, umotywowanej historyczno-etycznymi wątpliwościami.
Inaczej sytuacja wygląda w przypadku firmy Bayer. Na stronie „Holocaust Encyclopedia” można przeczytać, iż „W ramach konglomeratu IG Farben, silnie wspierającego III Rzeszę , firma Bayer była współwinna zbrodni III Rzeszy. W swoich najbardziej przestępczych działaniach firma wykorzystywała brak prawnych i etycznych ograniczeń dotyczących eksperymentów medycznych do testowania swoich leków na niechętnych ludziach”. Wskazano także, iż „Bayer był szczególnie aktywny w Auschwitz. Starszy urzędnik firmy Bayer nadzorował fabrykę chemiczną w Auschwitz III (Monowitz). Większość eksperymentów przeprowadzono w Birkenau w bloku 20, szpitalu obozowym dla kobiet. Tam lekarze Vetter i Auschwitz Eduard Wirths i Friedrich Entress testowali leki firmy Bayer na więźniach, którzy cierpieli na gruźlicę, błonicę i inne choroby i często byli celowo zakażani”. Firma ta nie jest jednakże powiązana z koncernem Pfizer, a szczepionka przygotowywana przez Baeyr nie została jeszcze dopuszczona do powszechnego stosowania.
Podsumowując, w świetle faktów historycznych firma Pfizer nie była powiązana w żaden sposób z niemieckimi obozami koncentracyjnymi, podobnie jak jej niemiecki partner BioNTech. Niewątpliwie tak makabryczne epizody, jak współuczestnictwo w zbrodniczych eksperymentach na więźniach obozów koncentracyjnych, kładą się cieniem na historii funkcjonowania każdego zaangażowanego w te działania przedsiębiorcy. Tym bardziej warto więc odróżniać fałszywe oskarżenia od tych zgodnych z prawdą historyczną, zwłaszcza w sytuacji, w której informacje te, mogą znacząco wpłynąć na opinię publiczną i przyczynić się do potencjalnej decyzji o przyjęciu bądź odmowie przyjęcia szczepionki.
Źródła:
https://sprawdzam.afp.com/nie-pfizer-nie-testowal-preparatow-na-wiezniach-robil-niemiecki-bayer
https://encyclopedia.ushmm.org/content/en/article/bayer
Fot: Pixabay.com
