Błyskawica wycięta we włosach Ministra Czarnka, niemieccy kibice oddający hołd Jarosławowi Kaczyńskiemu, nadajnik 5G na szczycie Mount Everest? Te jaskrawo absurdalne fake newsy wyraźnie pokazują, że obok politycznego i wyraźnie szkodliwego działania dezinformacji, zdarzają się także fałszywe wiadomości, których kuriozalnego charakteru, nie sposób nie skwitować lekkim uśmiechem.
Rozpowszechnianie fake newsów może wywołać bardzo poważne konsekwencje, zarówno wobec indywidualnych osób, jak i np. w stosunkach międzynarodowych. Bagatelizowanie dezinformacyjnych aktywności z pewnością nie jest wskazane. Wśród pojawiających się w sieci fake newsów niejednokrotnie można jednak zaobserwować takie, które ze względu na swój wysoki poziom absurdu mogą jedynie śmieszyć. Oto kilka przykładów takich wiadomości, które pojawiły się na przestrzeni 2020 r.
Na profilu „Wolne Radio Europa” na Facebooku pojawiło się zdjęcie Ministra Przemysława Czarnka, w którego włosach wycięta była błyskawica-symbol protestów kobiet przeciwko orzeczeniu TK. Zdjęcie opatrzono podpisem „Zemsta fryzjerki”.
W rzeczywistości nie była to jednak zemsta fryzjerki a jedynie fotomontaż. Można się o tym łatwo przekonać patrząc na oryginalne zdjęcie ministra (bez błyskawicy we włosach) na stronie portalu Rzeczpospolita.
Z kolei, na facebookowej grupie „Jarosław Kaczyński, największy Polski realista” opublikowano grafikę, przedstawiającą specyficzną oprawę meczu piłkarskiego. Kibice mieli utworzyć na trybunie podobiznę Jarosława Kaczyńskiego i w ten sposób oddać mu szacunek.
Zdjęcie nie pochodzi jednak z niemieckiego stadionu, ale z kampanii reklamowej autorstwa Ovigly, na okoliczność Indian Premier League w 2010 r., a polski polityk znalazł się na nim przy pomocy fotomontażu.
Wbrew temu, co twierdzi facebookowy profil Gazeta RDK, nie jest także prawdą, jakoby Polska została wystawiona na sprzedaż jako firma na nowojorskiej giełdzie papierów wartościowych.
Jak ustalił portal Demagog.org, Polska istotnie jest zarejestrowana w rejestrze Amerykańskiej Komisji Papierów Wartościowych, ale nie jako przedmiot transakcji, a jako emitent obligacji skarbowych, których sprzedaż ma ugruntować pozycję Polski na międzynarodowym rynku finansowym. Informację zdementował także sam portal Gazeta RDK, wskazując, że „Polska nie jest wystawiona na sprzedaż, a rejestracja Polski w NY dotyczy sprzedaży papierów dłużnych od 2002 roku”.
W minionym roku wiele mówiło się także na temat sieci 5G i obaw związanych z jej funkcjonowaniem. Oto kilka najbardziej jaskrawych fake newsów powstałych wokół tego tematu. Nie jest prawdą, że w Roztoczańskim Parku Narodowym ustawiono stylizowany na sosnę 52 metrowy maszt 5G. Jest to nadajnik sieci komórkowej LTE, a jego wygląd ma służyć zachowaniu spójności krajobrazu. Nie jest także prawdą, że technologia 5G zabija bydło czy sterylizuje glebę, a sam fake news na ten temat był już przez nas dementowany w tym artykule:
Nieprawdą jest również, że Chińczycy zainstalowali na Mount Everest stację bazową 5G, jak sugeruje portal speedest.pl. Niemniej jednak prawdą jest, że instalacja taka powstała na wysokości 6,5 tys. m.n.p. w Mount Everest Forward Camp, co zapewnia zasięg 5G na szczycie góry.
Wiele fake newsów pojawiło się także w związku ze szczepieniami przeciwko COVID-19. Nie jest jednak prawdą, wbrew temu, co twierdzą tzw. antyszczepionkowcy, że preparaty chroniące przed wirusem mają zawierać mikrochipy, a dzięki szczepionkom będzie można masowo wszczepiać je ludziom. Brytyjscy eksperci zapytani o tę kwestię przez BBC stanowczo zaprzeczyli prawdziwości takich twierdzeń.
Powyższe jaskrawe fake newsy, istotnie stanowią jedynie powód do śmiechu. Nie powinno to jednak zmniejszać naszej czujności. Niezależnie od tego, że fake newsom zdarza się zniekształcić rzeczywistość kuriozalnie i mogą rozbawić, należy pamiętać o rzeczywistym zagrożeniu, jakie stanowi zjawisko dezinformacji i jak poważne może okazać się w skutkach.
Współautor: AK
Źródła:
https://demagog.org.pl/fake_news/blyskawica-na-glowie-ministra-czarnka-nie-to-fotomontaz/
https://technode.com/2020/05/06/huawei-helps-bring-5g-to-mount-everest-summit/
https://fakehunter.pap.pl/raport/a913d231-90b3-40b2-b4b1-0949026df557
https://fakehunter.pap.pl/raport/a823ba04-8122-4c30-925e-3397d1ed520e
https://www.cyberdefence24.pl/rosnie-liczba-fake-newsow-dot-szczepien-przeciwko-covid-19
https://demagog.org.pl/fake_news/nie-kibice-nie-oddali-holdu-jaroslawowi-kaczynskiemu/
Fot: Facebook/Jarosław Kaczyński, największy Polski realista
Fot: Facebook/Gazeta RDK
Fot: Pixabay.com