Rozpowszechniana w mediach społecznościowych informacja o rzekomym skutku przyjęcia szczepionki AstraZeneki w postaci zamiany ludzi w szympansy, choć brzmi absurdalnie, stanowi swego rodzaju wizytówkę rosyjskich działań dezinformacyjnych, ukierunkowanych na zdyskredytowanie szczepionek AstraZeneki oraz Pfizera w państwach spoza UE.

Antyszczepionkowa narracja, niejednokrotnie ociera się o absurd. W przypadku publikowanych w mediach społecznościowych informacji o rzekomym szkodliwym działaniu szczepionki Astra Zeneca polegającym na… zmienianiu ludzi w małpy, to jednak absurdalnie wglądający wierzchołek góry lodowej, pod którym ukrywa się zorganizowana akcja dezinformacyjna wymierzona w szczepionki AstraZeneki oraz Pfizera.

Jak informuje portal cyfrowa.rp.pl, w ostatnim czasie Facebook usunął rosyjskie konta, z których rozpowszechniane były informacje na temat procesu szczepień przeciwko Covid-19 oraz wspomnianych powyżej producentów szczepionek. W ramach tej operacji zlikwidowane zostało 65 kont oraz 243 konta na Instagramie. Konta te śledziło 24 tysiące innych użytkowników.

Akcja dezinformacyjna rozpoczęła się w 2020 r. Pod koniec roku na utworzonych kontach, publikowano treści, z których wynikało, że szczepionka AstraZeneca zmienia ludzi w szympansy. Do zilustrowania wspomnianych treści wykorzystano zdjęcia z filmu „Planeta Małp” z 1968 r.

Screen/ukrinform.ru

Akcja była prowadzona przy pomocy farm botów w Bangladeszu i Pakistanie i pozostawała wymierzona głównie w stosowanie szczepionki AstraZeneki w Indiach. Wówczas rozpowszechniano zmanipulowaną informację, zgodnie z którą w preparacie miał zostać wykorzystany wirus znaleziony u szympansów. Jak informuje portal euractiv.pl, szczepionka AstraZeneca wykorzystuje jako tzw. wektor, pozbawiony możliwości rozmnażania się w komórkach adenowirus, który atakuje głównie szympansy, u ludzi natomiast wywołuje niegroźne przeziębienie. Wirus ten został jednak zarówno pozbawiony możliwości spowodowania infekcji w ludzkim organizmie, jak i wyposażony w tzw. białko kolca wirusa Covid-19, które stymuluje reakcję immunologiczną organizmu, przygotowując do walki z koronawirusem. Nie ulega jednak wątpliwości, iż wspomniana metoda, nie będzie skutkowała zamianą człowieka w małpę.

Jak informuje portal euractiv.pl, rosyjskie działania miały być skierowane przede wszystkim do krajów spoza Unii Europejskiej, potencjalnie zainteresowanych zakupem AstraZeneki, eliminując w ten sposób konkurencję dla swojej szczepionki Sputnik V. Pod koniec 2020 r. tego rodzaju oskarżenia wobec Rosji sformułował Josep Borell, wysoki przedstawiciel UE ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, wskazując, iż „narracje te są skierowane przede wszystkim do krajów, w których Rosja chce rozprowadzać swoją własną szczepionkę Sputnik V”.

Z ustaleń Facebooka, wynika, iż za akcją miała stać spółka zależna zarejestrowanej w Wielkiej Brytanii, ale prowadząca działalność głównie z Rosji, agencja marketingowa Fazze. Celem akcji, mieli być odbiorcy z Indii, Ameryki Łacińskiej oraz USA.  Jest to ta sama agencja, która miała stać za akcją nakłaniającą celebrytów do rozpowszechniania nieprawdziwych informacji o szczepionkach, o czym pisaliśmy w jednym z wcześniejszych artykułów.

Jak ustalił portal wyborcza.pl, badacze zaobserwowali ogromny wzrost tweetów zawierających nazwę Pfizer i jednocześnie łączących się z teoriami spiskowymi. Szczególne zintensyfikowanie wzrostów tego rodzaju informacji miało miejsce w czasie ostatnich wyborów prezydenckich w Stanach Zjednoczonych oraz ogłoszenia trzeciej fazy badań klinicznych nad szczepionką Pfizera.

Jakkolwiek więc twierdzenia o zamianie ludzi w małpy przez szczepionki są absurdalne i wydają się nie znajdować racji bytu w debacie publicznej, stanowią jednak przyczółek ważnego problemu, jaki stanowi rosyjska dezinformacja, dyskredytująca szczepionki przeciwko Covid-19, ukierunkowana w średnio rozwinięte, za to o przodujące pod względem liczby ludności się jak Indie.  

Źródła:

https://cyfrowa.rp.pl/globalne-interesy/66619-szczepionka-zmieni-w-szympansa-rosyjski-slad-dezinformacji

https://www.euractiv.pl/section/bezpieczenstwo-i-obrona/news/borrell-rosja-klamie-nt-zachodnich-szczepionek-na-koronawirusa-aby-sprzedawac-wlasna/

https://pl.wikipedia.org/wiki/Josep_Borrell

https://wyborcza.pl/7,75399,27445562,facebook-usunal-siec-rosyjskich-trolli-antyszczepionkowych.html

https://www.euractiv.pl/section/instytucje-ue/news/fake-news-astra-zeneca-covid19-pandemia-dezinformacja-rosja-sputnikv-panika-unia-europejska-szczepienia/

Fot: Pixabay.com