Medialne doniesienia informują o rzekomo niechlubnej genezie Święta Dziękczynienia, które miało wziąć swój początek od świętowania pogromu dokonanego przez angielskich osadników nad Indianami Pecquot w 1637 r. Tradycja Święta Dziękczynienia jest jednak dłuższa, sięga XVI w. i związana z zupełnie innymi wydarzeniami, w szczególności z dziękczynieniem za zebrane plony.

W związku z obchodzonym w wielu stanach USA 11 października Dniem Ludów Rdzennych, w mediach powrócił temat Święta Dziękczynienia i jego rzekomo niechlubnych początków. Media informowały o związkach obchodzonego w listopadzie Święto Dziękczynienia z brutalną masakrą, dokonaną przez europejskich kolonizatorów na Indianach, jaka miała miejsce w pierwszej połowie XVII w.

„W 1637 r. biali kolonizatorzy zwrócili się przeciwko plemieniu Pequot, które nauczyło ich uprawiać ziemię, dbać o ziemię i hodować żywność. Biali kolonizatorzy (…) wymordowali 700 mężczyzn, kobiet, dzieci i starszych z plemienia Pequot, a następnie świętowali. „Dziękowali” za dokonaną właśnie masakrę. Kontynuowali świętowanie w ten sposób, kiedy masakrowali rdzenną ludność, dopóki Lincoln nie zadekretował, że uroczystość powinna odbywać się tylko raz w roku po tym, jak on sam nakazał masakrę grupy rdzennej ludności”- czytamy w jednym z wpisów opublikowanych na FB. „Podobnie jak wiele białych świąt, bohaterów, tradycji i uroczystości, Święto Dziękczynienia jest świętem zła, kradzieży i morderstwa”-konkluduje autor wpisu.  

FB/Screen

Analogiczne ustalenia przekazuje portal Time „The first official mention of a „Thanksgiving” celebration occurs in 1637, after the colonist brutally massacre an entire Pequot village, then subsequently celebrate their barbaric victory” (Pierwsza oficjalna wzmianka o obchodach „Święta Dziękczynienia” ma miejsce w 1637 r., p tym jak koloniści dokonali brutalnej masakry całej wioski Pequot, a następnie świętowali swoje barbarzyńskie zwycięstwo).

Podobne informacje pojawiły się także w ubiegłym roku w polskich mediach:

W rzeczywistości korzenie Święta Dziękczynienia są jednak zupełnie inne.

Nie jest prawdą, jakoby pierwsze oficjalne wzmianki o obchodach „Święta Dziękczynienia” pojawiły się w 1637 r., po dokonanej masakrze na ludności indiańskiej.

Początki Święta Dziękczynienia w 1565 r.

Należy wskazać, iż data, która wyszczególniona została w przywołanych wpisach, nie jest uznawana za początkową datę obchodzenia Święta Dziękczynienia. Genezę tej uroczystości umiejscawia się bowiem w roku 1565, kiedy to 8 września w dzisiejszym St. Augustine na Florydzie „hiszpański żeglarz Pedro Menéndez de Avilés wraz z 800 innymi hiszpańskimi osadnikami zorganizował obchody uroczystości, w których trakcie odprawiona została Msza Świętą Dziękczynienia dla upamiętnienia udanej podróży morskiej i założenia miasta St. Augustine”. Pedro Menéndez de Avilés wylądował na brzegu dzisiejszej zatoki Matanzas i rozpoczął zakładanie miasta St. Agustin.

Rycina przedstawia pierwszą katolicką Mszę Św. odprawioną w St. Augustine 8 września 1565 roku, usatoday.com/Screen

Tradycyjnie jednak jako początek obchodów tego święta uznaje się rok 1620, kiedy to „osadnicy wylądowali w Plymouth Rock. Aby uczcić swoje pierwsze żniwa, urządzili ucztę i zaprosili Indian Wampanoag, którzy pomogli im przetrwać, aby do nich dołączyli”.

Pewnego rodzaju systematyzacja w obchodach Święta Dziękczynienia miała miejsce za sprawą proklamacji Prezydenta Lincolna wydanej po bitwie pod Gettysburgiem w lipcu 1863 r. Wówczas amerykański Prezydent apelował: „Zapraszam zatem moich współobywateli w każdym zakątku Stanów Zjednoczonych, aby… obchodzili ostatni czwartek listopada następnego roku, jako dzień Święta Dziękczynienia…”.

nps.gov/Screen

Skąd powiązania z masakrą Indian z 1637 r.?

Latem 1637 r. uzbrojone siły angielskich osadników zaatakowały wioskę Indian Pecquot w Connecticut. W wyniku ataku zginęło około 500 Indian- mężczyzn, kobiet i dzieci. John Winthrop- ówczesny gubernator stanu Massachusetts zapisał w swoich wspomnieniach, że w kolejnych dniach świętowano zwycięstwo nad Indianami. Jak wskazuje profesor David Silverman z Gerge Washington University, cytowany przez portal  snopes.com „Nie ma wątpliwości, że Connecticut i Massachusetts obchodziły dziękczynienie po tych wydarzeniach, wiele osób to zrobiło […], jednak wskazywanie na związek między tymi wydarzeniami a współczesnym Świętem Dziękczynienia jest nie do utrzymania”. 

Zatem nie, nie jest prawdą, jakoby Święto Dziękczynienia miało swoje korzenie w masakrze Indian w 1637 r. Mimo, że istotnie w kolejnych dniach świętowano zwycięstwo nad Indianami, nie sposób przyjąć, że wydarzenia te dały podstawę dla Święta Dziękczynienia. Tradycja tego święta jest dłuższa i związana z zupełnie innymi wydarzeniami, w szczególności zaś z wdzięcznością za zebrane plony.

O sprawie pisał także portal factcheckingowy snopes.com.

Źródła:

https://www.snopes.com/fact-check/thanksgiving-massacre-pequot-tribe/

https://usatoday30.usatoday.com/life/lifestyle/2007-11-20-first-thanksgiving_N.htm

https://www.staugustinelighthouse.org/2009/11/25/americas-first-thanksgiving-in-our-nations-oldest-port/

https://www.nps.gov/liho/learn/historyculture/lincoln-and-thanksgiving.htm

https://www.nationalgeographic.com/history/article/why-some-celebrate-indigenous-peoples-day-not-columbus-day

Fot: Pixabay.com