Nie jest prawdą, że Ministerstwo Zdrowia zakazało sprzedaży testów na COVID w aptekach. Zakaz ten wynika bowiem z ustawy o wyrobach medycznych, obowiązującej od 2010 r. Podobne zakazy obowiązują także w innych państwach europejskich.
Na Twitterze pojawiła się informacja, zgodnie z którą Ministerstwo Zdrowia miało zakazać aptekom sprzedaży jakichkolwiek testów na COVID. Wiadomość sprowokowała dyskusję na temat motywów decyzji Ministerstwa.
Screen: Twitter
W komentarzach podkreślano także, iż Polska wyróżnia się w tej kwestii na tle innych krajów europejskich, w których testy są powszechnie dostępne w aptekach.
Screen: Twitter
Wskazana informacja nie odpowiada jednak rzeczywistości. Faktem jest, że apteki w Polsce nie mogą sprzedawać testów na COVID. Jednakże ograniczenie to nie wynika z decyzji Ministerstwa, ale z ustawy o wyrobach medycznych.
O sprawie pisał portal Konkret24 wskazując na nieprawdziwość informacji. Jak ustalił portal w rozmowie z przedstawicielem biura komunikacji Ministerstwa Zdrowia, resort nie wydał żadnego zakazu sprzedaży aptekom jakichkolwiek testów, ponieważ testy wykrywające SARS-CoV-2 nie są powszechnie dostępne, a dostęp do nich mają wyłącznie medycy. Wynika to wprost z brzmienia przepisu art. 10 ust. 2 ustawy o wyrobach medycznych, który stanowi, iż „Zabrania się dostarczania i udostępniania osobom, które nie są profesjonalnymi użytkownikami, z przeznaczeniem do samodzielnego używania, wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro innych niż wyroby, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 39 lit. b i c, lub wyroby do samokontroli”. Wskazany przepis obowiązuje od 2010 r. Nie można zatem stwierdzić, iż zmiana w zakresie dostępności testów została wprowadzona w ostatnim czasie.
Należy podkreślić, że na wiosnę 2020 r. w aptekach można było kupić test na koronawirusa. Jednakże wówczas stosowany był inny rodzaj testów. Obecnie stosowane testy są wyrobami medycznymi do diagnostyki in vitro. Status prawny tych wyrobów określa dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z 27 października 1998, której postanowienia zostały implementowane do polskiego porządku prawnego wskazaną uprzednio ustawą o wyrobach medycznych. Już w maju 2020 r. dyrektor Nadzoru i Badań Klinicznych Wyrobów Medycznych UPRL stwierdzał, że „obecnie wszystkie testy stosowane w diagnostyce zakażeń koronawirusem przeznaczone są do używania wyłącznie przez użytkowników profesjonalnych”.
W zakresie twierdzenia o dostępności testów w aptekach w innych państwach europejskich można wskazać, iż przykładowo w Niemczech stosowane obecnie szybkie testy antygenowe wymagają głębokiego wymazu z nosa lub gardła i mogą być one wykonywane tylko przez przeszkolony personel. Istnieją wprawdzie plany wprowadzenia szybkich testów do użytku domowego, ale niemieckie ministerstwo zdrowia wypowiada się o nich z ostrożnością.
Źródła:
Ustawa z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 186 z późn. zm.).
https://www.dw.com/pl/od-marca-domowe-testy-na-covid-19-w-sprzeda%C5%BCy-jest-szansa/a-56561457
https://www.wroclaw.pl/portal/koronawirus-na-swiecie-raport-15-lutego
Fot: Pixabay