Za sprawą trwającej wciąż epidemii zarówno szpitale, medycyna, jak sami lekarze stali się absolutnym centrum zainteresowania społecznego. Przez ograniczony dostęp do lekarzy pierwszej potrzeby wielu obywateli zaczęło poszukiwać porad prawnych w internecie, a blogi dotyczące medycyny zaczęły cieszyć się jeszcze większym zainteresowaniem.
W takiej sytuacji jak bumerang powraca temat tajemnicy lekarskiej i narosłych wokół niej fakenewsów. W tekście je odfejkujemy.
Wokół tajemnicy lekarskiej narosło wiele mitów, z tego powodu warto zbiorczo wyjaśnić na czym tajemnica lekarska polega, a także w jakim celu istnieje.
Tajemnica lekarska jest jednym z fundamentów zawodu lekarza. Jest uregulowana w ustawie z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty. W oparciu o normę zawartą w art. 40 ust.1 lekarz ma obowiązek zachowania w tajemnicy informacji związanych z pacjentem, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu. Jak natomiast wynika z art. 40 ust. 2 pkt 1 niniejszej ustawy, lekarz jest zwolniony z obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej jedynie w sytuacjach, gdy zezwalają na to inne ustawy. Taka sytuacja najczęściej ma miejsce w stosunku do art. 180 par. 2 Kodeksu postępowania karnego, który stanowi, że osoby zobowiązane do zachowania tajemnicy notarialnej, adwokackiej, radcy prawnego, dorady podatkowego, lekarskiej, dziennikarskiej lub statystycznej mogą być przesłuchiwane co do faktów objętych tą tajemnicą tylko wtedy, gdy jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, a okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu.
Warto nadmienić, że głównym celem istnienia tajemnicy lekarskiej nie jest interes lekarza, a interes pacjenta, wobec którego lekarzy wykonuje swoją usługę.
Z tego powodu tajemnica lekarska obejmuje wszelkie informację związane z pacjentem, a uzyskane w następstwie wykonywanej przez lekarza pracy. Dotyczy to zarówno etapu diagnozy, leczenia, jak i terapii. Źródłem informacji nie musi być bezpośrednio pacjent, a mogą one pochodzić także od osób trzecich, czyli na przykład bliskich pacjenta. Tutaj należy dodać, że tajemnica lekarska obejmuje nie tylko pacjenta, ale właśnie także osób bliskich pacjentowi.
Naruszenie tajemnicy lekarza wiążę się z konsekwencjami prawnymi, są to odpowiedzialność dyscyplinarna, cywilnoprawna oraz karna. Zgodnie z art. 266 kodeksu karnego kto, wbrew przepisom ustawy lub przyjętemu na siebie zobowiązaniu, ujawnia lub wykorzystuje informację, z którą zapoznał się w związku z pełnioną funkcją, wykonywaną pracą, działalnością publiczną, społeczną, gospodarczą lub naukową, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo do 2 lat pozbawienia wolności.
Źródła:
Grzelak D., Czy milczenie wciąż jest złotem? Nowe regulacje dotyczące tajemnicy lekarskiej, w: Studia Iuridica Toruniensia Tom XXIV, Toruń 2019
https://www.prawo.pl/prawnicy-sady/kto-moze-zwolnic-lekarza-z-tajemnicy-lekarskiej,185753.html
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970280152/U/D19970152Lj.pdf
Fot. Pixabay
