W Wielkiej Brytanii protestujący przeciwko szczepionkom, którzy zebrali się przed dawną siedzibą BBC, domagali się ochrony swoich niezbywalnych praw, w tym prawa do wyboru, wolności wypowiedzi oraz przemieszczania się. Jednakże konstrukcja praw podstawowych w Wielkiej Brytanii jest inna niż w prawie amerykańskim, a pewne uprawnienia mogą być ograniczone ustawą w szczególnie uzasadnionych przypadkach, zwłaszcza dotyczących ochrony zdrowia.  

W ostatnim czasie w sieci pojawiło się nagranie, przedstawiające protesty, które miały miejsce w Wielkiej Brytanii, wyrażające sprzeciw wobec szczepień przeciwko Covid-19. Protestujący obrali za cel budynek, który prawdopodobnie uważali za siedzibę BBC, choć korporacja wyprowadziła się z niego kilka lat wcześniej.

PROTESTY W WIELKIEJ BRYTANII

FB/Screen

W końcowym fragmencie nagrania, jeden z protestujących przedstawia cel demonstracji, wskazując, iż zebrali się w tym miejscu, by bronić niezbywalnych praw, praw człowieka, każdego wolnego mężczyzny, kobiety i dziecka w Zjednoczonym Królestwie oraz reprezentują wolność wyboru, podróżowania oraz wolność słowa.

FB/screen

Argumenty, używane przez protestujących, dla celu obrony poszczególnych przejawów wolności obywatelskiej są jednak chybione, o czym przekonuje profesor Alison Young, z Uniwersytetu w Cambridge, specjalizująca się w prawie publicznym oraz teorii konstytucyjnej, w wypowiedzi udzielonej dla reuters.com. Jak wskazuje, konstrukcja dotycząca praw niezbywalnych jest inna w Stanach Zjednoczonych, a inna w Wielkiej Brytanii. Brytyjska demokracja parlamentarna oparta jest na „parlamentarnej supremacji legislacyjnej” w związku z czym, najwyższą formą prawa w Wielkiej Brytanii jest ustawodawstwo. W rezultacie parlament może nakładać w ustawach określone zakazy jak np. zakaz przemieszczania się. Inaczej jest w Stanach Zjednoczonych, gdzie konstytucja, będąca najwyższym prawem USA, zawiera katalog pewnych praw, które nie mogą byś wyłączone w drodze ustawodawstwa zwykłego. Warto podkreślić, iż Wielka Brytania nie posiada konstytucji w ujęciu formalnym, a więc jednego aktu, który regulowałby kwestie ustrojowe, ale konstytucje w znaczeniu materialnym, a więc szereg aktów, które wyznaczają podstawowe ramy prawne funkcjonowania państwa.  

Wskazana charakterystyka brytyjskiego modelu prawnego, nie oznacza jednak, iż prawo brytyjskie nie chroni pewnych podstawowych praw i wolności. Ochronę taką zapewnia bowiem Human Rights Act (Ustawa o Prawach Człowieka) z 1998 r., zawierająca zasady Europejskiej Karty Praw Człowieka. Jednakże zgodnie z przepisami wskazanej ustawy, niektóre prawa jak np. swoboda poruszania się po terytorium Wielkiej Brytanii oraz podróży za granicę, może być wyłączona na mocy przepisów szczególnych, np. dotyczących zapobiegania rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych. Także ustawa o zdrowiu publicznym z 1984 r. zawiera uprawnienia do tworzenia przepisów służących ochronie zdrowia, w tym nakładania ograniczeń w zakresie podróży międzynarodowych.

Faktem jest jednak, iż zgodnie ze stanowiskiem Brytyjskiego Instytutu Praw Człowieka, nikt nie może być zmuszony do przyjęcia szczepionki. Natomiast w czasie pandemii koronawirusa wiele rozwiązań, które ograniczały swobody obywatelskie (jak np. ograniczenia w wielkości i lokalizacji spotkań, czy ograniczenia podróży krajowych bądź międzynarodowych)  zostało przyjętych przez parlament a ich legalność potwierdzona następnie w orzecznictwie sądowym.

Zatem Wielka Brytania nie naruszyła niezbywalnych praw człowieka, wprowadzając poszczególne ograniczenia, ponieważ brytyjski system prawny inaczej niż amerykański nie zawiera konstytucyjnej regulacji podstawowych praw i wolności, a te określone ustawą mogą być w pewnych wyjątkowych sytuacjach ograniczane.  

Źródła:

https://www.reuters.com/article/factcheck-britain-lawmaking/fact-check-the-british-legal-system-does-not-have-u-s-style-inalienable-rights-idUSL1N2PK1E2

https://www.facebook.com/jerry.cripps.37/videos/340725930931789

https://commonslibrary.parliament.uk/coronavirus-parliamentary-scrutiny-and-lockdown-regulations/

https://www.equalityhumanrights.com/en/what-are-human-rights/how-are-your-rights-protected

http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/konst/brytania.html

Fot: Pixabay.com